środa, 26 lutego 2020

Wysokie Tatry - Zawory i Gładka Przełęcz

W tym poście chcę pokazać Koprowy Wierch z drugiej strony - jego długie ramię Pośredni Wierszyk - od zachodu z Doliny Koprowej. Okazją do tego będzie bardzo ciekawa trasa zielonym szlakiem z parkingu pod hotelem Permon na Zawory (1876 m n.p.m.) i Gładką Przełęcz (1993 m n.p.m.). Zawory to szeroka przełęcz w bocznej grani Tatr pomiędzy Kopami Liptowskimi i Wysokimi Tatrami, a konkretnie między Cichym i Gładkim Wierchem. Z Zaworów zboczem Gładkiego prowadzi wyżej łagodna ścieżka na Gładką Przełęcz. Cała trasa jest długa - ok. 25 km w obie strony i ok.. 1000 m różnicy wzniesień. Prowadzi ona dnem Doliny Koprowej  wzdłuż Kop Liptowskich z lewej oraz masywu Krywania i Grani Hrubego z prawej strony. Następnie wznosi się zboczem Cichego Wierchu do Dolinki Kobylej skąd prosto na Zawory. Wędrówka dnem Doliny Koprowej jest dość monotonna, natomiast widoki powyżej granicy lasu wspaniałe. Widoki są rozległe, pełne malowniczych panoram, bo oprócz Cichego i Gładkiego Wierchu, nie przechodzi się w pobliżu wysokich szczytów. Dużym zaskoczeniem dla nas były widoki z Gładkiej Przełęczy, skąd jak na dłoni mogliśmy obejrzeć znane nam szlaki oraz Dolinę Pięciu Stawów Polskich i otaczające ją szczyty. Trasę tę robiliśmy dwukrotnie, za pierwszym razem weszliśmy nawet na Gładki Wierch, na który pomimo zakazu, z Zaworów prowadzi wyraźna ścieżka. W przeszłości Zawory były trasą często wykorzystywaną przez turystów. Przez przełęcz tę prowadziły ścieżki z Doliny Gąsienicowej przez Liliowe, Wyżnią Koprową Przełęcz nad Popradzki Staw oraz z Doliny Pięciu Stawów Polskich do Doliny Koprowej. Szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich na Gładką Przełęcz został zamknięty po II wojnie światowej. Do dziś jest dobrze widoczny i korzystają z niego turyści o czym mogliśmy przekonać się na własne oczy. Na Zawory prowadzi również inna trasa po drugiej stronie Liptowskich Kop, najpierw Doliną Cichą Liptowska żółtym szlakiem, a następnie jego przedłużeniem - czerwonym szlakiem przez Dolinę Wierchcichą.

Potok w Dolinie Koprowej. Szlak prowadzi najpierw drogą asfaltową, która po paru kilometrach, do rozwidlenia z Hlińską Doliną, przechodzi w żwirową. W godzinach dopołudniowych znajdujący się po prawej stronie szlaku potężny masyw Krywania tonie w cieniu, zaś po lewej stronie można podziwiać Kopy Liptowskie oświetlone porannym słońcem.

Wodospad Niewcyrka. Po prawej stronie szlaku z zalesionego stromego zbocza spada wodospad potoku wypływającego 
ze stawu w Dolinie Niewcyrki. Ma on kilka progów ukrytych w gęstym lesie porastającym zbocze. 

Stożek kulminacji Pośredniego Wierszyku, długiego ramienia Koprowego Wierchu. Po ok. 4 km od wyjścia w miejscu zwanym Ciemnymi Smreczynami szlak rozwidla się - w prawo skręca do Doliny Hlińskiej, w lewo Dolina Koprowa dochodzi do progu Doliny Ciemnosmreczyńskiej.

Na bagnistej łące szlak wiedzie po drewnianym pomoście. 
W głębi widoczne są południowe stoki Liptowskich Murów zamykających Dolinę Pięciu Stawów Polskich.

Próg Doliny Ciemnosmreczyńskiej, z którego spada Ciemnosmreczyńska Siklawa (słowacka nazwa Wodospad Vajanskiego). 
Z Doliny Koprowej zielony szlak skręca w lewo na próg wiszącej Dolinki Kobylej. Powyżej granicy lasu otwierają się wspaniałe widoki. 

Widok z góry na wylot Doliny Koprowej - po prawej stoki Kop Liptowskich, po lewej Grań Hrubego

Przy szlaku rosną liczne kępy goryczki trojeściowej

Porośnięta trawami i kwiatami górskimi Dolinka Kobyla z płytkim Kobylim Stawkiem pośrodku. Jego brzegi porasta wełnianka; 
w porze suchej praktycznie wysycha i dzieli się na dwa. W głębszej części stoi woda, płytsza zamienia się w bagno.

Widok z Dolinki Kobylej na Dolinę Ciemnosmreczyńską - w dole ponad kosówką widoczny jest Niżni Staw  

Widok do tyłu ze ścieżki na Zawory na otoczenie Doliny Ciemnosmreczyńskiej. Od lewej do prawej: zbocze Gładkiego Wierchu, Wielki Mięguszowiecki Szczyt, Cubryna, Koprowy Wierch w pełnym kształcie, a ponad nim Hlińska Turnia i Szczyrbski Szczyt. 
W godzinach dopołudniowych Dolina zalana jest słońcem, co utrudnia fotografowanie.

Po lewej stronie przełęczy wznosi się prawie idealny stożek Cichego Wierchu należący do grupy Kop Liptowskich

Kopy Liptowskie to grupa szczytów na pograniczu Tatr Zachodnich i Wysokich, na których nie ma żadnych szlaków turystycznych. 
Na zdjęciu od lewej do prawej: Zadnia Garajowa, Mała Garajowa, Wielka Liptowska, Wielka Garajowa, Zadnia Rycerowa.

Wielka Kopa Liptowska; poniżej Zadnie Rycerowe. 
Z lewej strony na samym dole widoczna jest ścieżka czerwonego szlaku z Doliny Wierchcichej.

Zbliżenie na Wielką Kopę Liptowską i Zadnie Rycerowe

Kopy Liptowskie i Czerwone Wierchy

Kopy Liptowskie i Czerwone Wierchy

Na drugim planie Czerwone Wierchy 
(od lewej do prawej: Ciemniak, Krzesanica, Małołączniak i Kopa Kondracka), Goryczkowa Czuba i Giewont. 

Przełęcz Zawory i Gładki Wierch

Przełęcz Zawory i Gładki Wierch; w głębi po lewej widoczna jest Gładka Przełęcz

Widok z Gładkiej Przełęczy na szlak z Zaworów. Pośrodku Cichy Wierch, w głębi Wielka Kopa Liptowska

Łagodne trawiaste zbocze Walentkowego Wierchu. W przeciwieństwie do tego, jego północne zbocze jest skaliste i bardzo strome.

Graniczna grań od Walentkowego do Gładkiego Wierchu. Po prawej masyw Świnicy.

Widok z Gładkiej Przełęczy na szczyt Walentkowego Wierchu (2156 m n.p.m.)

Widok z Gładkiej Przełęczy na masyw Świnicy, Przełęcz Zawrat, Mały Kozi Wierch i Zamarłą Turnię. 
W dole widoczny jest fragment Zadniego Stawu Polskiego

Widok z Gładkiej Przełęczy na masyw Świnicy: Świnica (2301 m n.p.m.), Gąsienicowa, Niebieska i Zawratowa Turnia

Widok z Gładkiej Przełęczy na najbardziej znaną w polskich Tatrach Przełęcz Zawrat (2159 m n.p.m.), 
z której rozchodzą się szlaki - w lewo na Świnicę, w prawo do Doliny Pięciu Stawów. 

Widok z Gładkiej Przełęczy na Mały Kozi Wierch (2228 m n.p.m.)

Widok z Gładkiej Przełęczy na Zamarłą Turnię, Kozie Czuby i Kozi Wierch (2291 m n.p.m.).
Poniżej wielka ciemna bula to Kołowa Czuba pod którą przechodzi szlak.

Zbliżenie na Kołową Czubę, Kozie Czuby i Kozi Wierch

Zbliżenie na Zamarłą Turnię oraz Kołową i Kozie Czuby

Widok na masyw Koziego Wierchu i zanikający stawek Wole Oko poniżej 

Widok z Przełęczy jest bardzo rozległy i dociera aż po Tatry Bielskie. Na pierwszym planie od lewej: zbocze Koziego Wierchu, Świstówka Roztocka, Opalony Wierch, Marchwicza Przełęcz i kawałek Miedzianego. Na dalszym planie: Tatry Bielskie (Murań, Hawrań, Płaczliwa Skała i Szalony Wierch) i wierzchołek Lodowego nad Marchwiczą Przełęczą. W dole Przedni i Wielki Staw Polski.

Zbliżenie na Tatry Bielskie wg opisu j.w., w dole Przedni i Wielki Staw Polski

Widok z Przełęczy na Dolinę Pięciu Stawów Polskich i otoczenie. Od lewej do prawej: Tatry Bielskie, Opalone, Marchwicza Przełęcz 
znad której wystaje wierzchołek Lodowego Szczytu oraz Miedziane. W dole Przedni, Wielki i Czarny Staw Polski

Widok z Przełęczy na Dolinę Pięciu Stawów Polskich i otoczenie. Od lewej do prawej:Tatry Bielskie, Opalone, Marchwicza Przełęcz (znad której wystaje Lodowy Szczyt), Miedziane, Szpiglasowa Przełęcz i Szpiglasowy Szczyt. Ponad Szpiglasową Przełęczą widać Niżne Rysy i Rysy. W dole widoczne są Przedni, Wielki i Czarny Staw Polski

Zbliżenie na Miedziane, Szpiglasową Przełęcz, Szpiglasowy Wierch i Kotelnicę. Na piargach z lewej widoczne są zakosy szlaku 
na Szpiglasową Przełęcz. Na dalszym planie od lewej do prawej: Niżne Rysy, Rysy, Wielki Mięguszowiecki i Cubryna. 

Widok z Gładkiego Wierchu na południowy-wschód: grań Liptowskich Murów, Szpiglasowy Wierch, Rysy, Mięguszowiecki Cubryna, 
szeroka grań Koprowego z Pośrednim Wierszykiem, Hlińska Turnia, wierzchołek Szatana, Szczyrbski Szczyt i Grań Hrubego.

Widok z Gładkiego Wierchu na Dolinę Pięciu Stawów Polskich

Stąd zaczynają się zdjęcia z powrotu. Ścieżka z Gładkiej Przełęczy na Zawory. 
Od lewej do prawej: Cichy Wierch, Wielka Kopa Liptowska, Zadnie Rycerowe.

Widok z góry na Kopy Liptowskie

Widok z góry na Kopy Liptowskie: Zadnia Garajowa, Wielka Liptowska i Zadnia Rycerowa

Widok z góry na Kopy Liptowskie, w głębi Tatry Zachodnie, w prawym górnym rogu Czerwone Wierchy

Zbliżenie na Rycerowe Kopy. Ponad nimi w głębi Tatry Zachodnie z górującą Bystrą

Spojrzenie do tyłu na Gładką Przełęcz

Spojrzenie do tyłu na Gładki Wierch

Widok z Zaworów na Dolinę Piarżystą i Ciemnosmreczyńską i ich otoczenie.

Widok na Dolinę Ciemnosmreczyńską i jej górne piętro - Dolinę Piarżystą z otaczającymi je szczytami: Cubryną i Koprowym Wierchem. 
Pierwszy wyższy szczyt to Wielki Mięguszowiecki, który sąsiaduje z Cubryną od wschodu i nie dochodzi do żadnej
z tych dolin. W dole widoczne są oba Ciemnosmreczyńskie Stawy. 

Widok z Dolinki Kobylej na Doliny Ciemnosmreczyńską i Piarżystą. Od lewej do prawej: Wielki Mięguszowiecki, Cubryna, 
cały Koprowy Wierch z Pośrednim Wierszykiem, Hlińska Turnia, wierzchołek Szatana i Szczyrbski Szczyt. 
Po południu słońce świeci już od zachodu, w związku z czym zdjęcia są lepsze.

Zbliżenie na Mięguszowiecki i Cubrynę

Zbliżenie na Kobyli Stawek i oba: Wyżni i Niżni Ciemnosmreczyński Staw.

Zbliżenie na Dolinę Ciemnosmreczyńską w otoczeniu Cubryny i Koprowego Wierchu. 
Górna część tej doliny powyżej widocznego progu z jasną ścianą piargów zwana jest Doliną Piarżystą.

Widok na cały masyw Koprowego Wierchu z jego długim ramieniem zwanym Pośrednim Wierszykiem

Zbliżenie na grań Koprowego. Z lewej strony zdjęcia widoczny jest podział na oba piętra doliny: 
Ciemnosmreczyńską z dwoma stawami i suchą Piarżystą.

Pośredni Wierszyk kończy się regularną piramidą. Na mapach podawana jest najwyższa kota jego grani - 1926 m n.p.m. 
Z prawej strony wierchu widoczny jest Szczyrbski Szczyt nad Hlińską Doliną. 

Zbliżenie na grań Koprowego i Pośredniego Wierszyku oraz otoczenie górnego piętra Doliny Hlińskiej z Hlińską Turnią, 
wierzchołkiem Szatana, Szczyrbskim Szczytem, wierzchołkiem Furkotu i granią Hrubego.

Widok z Dolinki Kobylej na Szczyrbski Szczyt, Hruby Wierch i potężny mur Grani Hrubego

Widok na próg i otoczenie Doliny Ciemnosmreczyńskiej

Zbliżenie na Siklawę Ciemnosmreczyńską, która odprowadza wodę z Niżnego Ciemnosmreczyńskiego Stawu

Zbliżenie na Siklawę Ciemnosmreczyńską

Widok na próg Doliny Ciemnosmreczyńskiej, grań Liptowskich Murów i Cubrynę. Głębokie wcięcie między nimi to przełęcz Wrota Chałubińskiego dostępna z polskiej strony, przez którą jest widok na Ciemnosmreczyński Staw z góry. 

Ostatni widok na Dolinę Ciemnosmreczyńską zawieszoną w ramionach Cubryny i Koprowego Wierchu

Goryczka trojeściowa

Tak wygląda las w w dolnej części zbocza Cichego Wierchu. 
W cieniu suchych świerków rosną jedynie paprocie, zajęczy szczaw i mchy.

Widok z górnej Doliny Koprowej na Krywań

Widok z Doliny Koprowej na jedno z bocznych ramion Krywania

Widok z Doliny Koprowej na północno-zachodnie zbocze Krywania. W godzinach popołudniowych słońce oświetla szczyt z tej strony.

Widok z Doliny Koprowej na potężny wierzchołek Krywania

Widok z Doliny Koprowej na Krywań

Tak wygląda las na jednym z ramion Krywania

Dolny bieg potoku Koprowa Woda