Wiele osób zapytanych o zabytki Pragi na pierwszym miejscu wymienia most Karola. Nic w tym dziwnego, bowiem jest to budowla, która ze względu na swoją wartość historyczną i kulturalną oraz nazwisko jej fundatora niezaprzeczalnie zasługuje na takie skojarzenie. Istniejące nad brzegami Wełtawy praskie miasta dla swego rozwoju i zacieśniania kontaktów potrzebowały stałej przeprawy w postaci mostu. Stare kroniki z X wieku wspominają o istnieniu mostu drewnianego. Zniszczyła go wielka powódź w 1157 r. Król Władysław II Przemyślida w 1170 r. nakazał budowę pierwszego mostu kamiennego, który na cześć jego małżonki nazwano mostem Judyty. Na owe czasy było to niezwykłe osiągnięcie techniczne. Pozostałością po nim jest istniejąca do dziś na Malej Stranie wieża mostowa. Również i ten most nie wytrzymał naporu groźnych wód Wełtawy i został zniszczony w 1342 r. W 1357 r. za panowania cesarza Karola IV Luksemburskiego rozpoczęto budowę nowego kamiennego mostu łączącego Malą Stranę ze Starym Miastem. Cesarz zlecił budowę mostu Peterowi Parleřowi, budowniczemu katedry św. Wita, aczkolwiek badania archeologiczne po ostatnim remoncie mostu zdają się temu zaprzeczać. Most zaprojektowany został z dużym rozmachem. Był znacznie wyższy od swego poprzednika, a jego szerokość umożliwiała m.in. organizowanie turniejów rycerskich. Zbudowany z bloków piaskowca most Karola ma 516 m długości, 9,40 m szerokości, spoczywa na 16 przęsłach i wznosi się 13 m nad lustrem wody. Most przetrwał blisko 700 lat i nadal zachwyca swoim wyglądem. Od czasów baroku na filarach mostu zaczęto stawiać rzeźby świętych wykonane przez znanych artystów, co sprawiło, że stał się swego rodzaju plenerową galerią rzeźb. Pierwszą była figura św. Jana Nepomucena ustawiona w 1683 r. jeszcze zanim został kanonizowany. Obecnie na moście znajduje się 30 pojedynczych i grupowych rzeźb, głównie barokowych, za wyjątkiem kilku pochodzących z XIX i XX w. W wyniku powodzi, wydarzeń historycznych i niekorzystnych warunków atmosferycznych wiele z nich uległo uszkodzeniu lub zniszczeniu. Uszkodzone rzeźby zostały przeniesione do lapidarium Muzeum Narodowego, a na ich miejscu postawiono kopie. Na moście są tylko dwie rzeźby z brązu (św. Jan Nepomucen i krzyż ze sceny kalwarii) jedna z marmuru (św. Filip Benicjusz), a pozostałe są wykonane z piaskowca.
W poście tym nie pokazuję wszystkich, lecz 23 rzeźby. Spacer rozpoczynam od Malej Strany i kończę na Starym Mieście.
Malostranskie wieże mostowe - z lewej mostu Judyty, z prawej mostu Karola.
Obie wieże połączone są łukiem, pod którym ulica Mostecka płynnie przechodzi w most.
Čertovka to kanał długości 740 m wypływający i wpływający do Wełtawy, przy którym stoi kilka starych zabytkowych młynów.
Grupa rzeźb śś. Kosma i Damian (patroni lekarzy) z Salwatorem Jana O. Mayera
Rzeźba św. Wacław Kamila Böhma z XIX w.
W Galerii Czeskiego Baroku w pałacu Schwarzenbergów przy placu Hradczańskim znajduje się ten obraz Bartłomieja Sprangera przedstawiający św. Wacława, patrona Czech i św. Wita, patrona Pragi (po 1585).
Rzeźba
F.M. Brokoffa św. Wit - patron praskiej katedry, męczennik, rzucony na
pożarcie lwom, które na znak krzyża ułożyły się u jego stóp.
Św. Wit
Grupa rzeźb Ferdynanda Maximiliana Brokoffa - założyciele zakonu trynitarzy śś. Jan z Mathy i Feliks z Valois oraz błogosławiony Ivan. Trynitarze wykupywali jeńców z niewoli tureckiej, stąd Turek z psem pilnujący więźnia.
Zbliżenie na grupę rzeźbiarską j.w.
Rzeźba św. Wojciecha Jana Brokoffa Rzeźba św. Filip Benicjusz Michała B. Mandla. Jest to jedyna rzeźba marmurowa na moście.
Rzeźba św. Lutgarda Matyaša B. Brauna. Była to pierwsza praca tego artysty po przyjeździe do Pragi, która przyniosła mu wielkie uznanie i dużą popularność. Uważany jest za najwybitniejszego czeskiego rzeźbiarza okresu baroku.
Rzeźba św. Kajetan F.M. Brokoffa. Jest to najwyższa rzeźba na moście (8 m)
Rzeźba św. Augustyn Jeronyma Kohla
Rzeźba św. Juda Tadeusz Jana O. Mayera
Św. Ludmiła z wnukiem, małym św. Wacławem Matyaša B. Brauna
Św. Antoni Padewski Jana O. Mayera
Św. Jan Nepomucen Jana Brokoffa wg wzoru figury autorstwa Matyaša Rauchmüllera z kościoła św. Jana na Skałce. Stworzyli oni powszechnie znany wzorzec do przedstawiania tego Świętego. To jedna z dwóch rzeźb na moście odlanych z brązu.
Pomnik Św. Jana Nepomucena z płaskorzeźbami na cokole
Płaskorzeźby na cokole pomnika św. Jana Nepomucena przedstawiające sceny z jego życia - spowiedź królowej Zofii i zrzucenie Świętego z mostu Karola do Wełtawy. Pies na I płaskorzeźbie wiąże się z przekazem, że kapłan zmuszany przez Wacława IV do wyznania tajemnicy spowiedzi królowej powiedział, że powie ją na ucho tylko jednej istocie i był to pies, co jeszcze bardziej rozzłościło króla i kazał utopić spowiednika w Wełtawie. Istnieje przekonanie, że dotknięcie jednej z płaskorzeźb przynosi szczęście, co sprawia, że są one wypolerowane przez dotknięcia rąk wielu przechodniów i turystów.
Ta ozdobna krata pokazuje miejsce na moście skąd Święty został zrzucony do rzeki
W Galerii Czeskiego Baroku w pałacu Schwarzenbergów znajduje się ten niewielki obraz
Františka Karela Palko w bogatej ozdobnej ramie pt. "Martwe ciało św. Jana Nepomucena w Wełtawie" (po 1730).
František Karel Palko - "Martwe ciało św. Jana Nepomucena w Wełtawie"
Grupa rzeźb śś. Wacław, Norbert i Zygmunt Josefa Maxa, wykonana w połowie XIX w. na zlecenie opata klasztoru norbertanów na Strahovie.
Św. Jan Chrzciciel - rzeźba wykonana w połowie XIX w. przez Josefa Maxa na miejscu wcześniejszego "Chrztu Chrystusa w Jordanie"
F.M. Brokoffa zniszczonego ogniem artyleryjskim podczas walk Wiosny Ludów w Pradze.
Grupa rzeźb śś. Cyryl i Metody Karela Dvořaka z XX w.
Grupa św. Anna Samotrzecia Mateja V. Jackela. Kolor kamienia wskazuje wyraźnie, że jest to kopia rzeźby barokowej.
Grupa św. Anna Samotrzecia
Grupa rzeźb Kalwaria z krucyfiksem z brązu Hillgera z I połowy XVII w. oraz Matka Boska i św. Jan Ewangelista Emanuela Maxa
z piaskowca z XIX w. Złoty napis w języku hebrajskim Święty, święty jest Pan Zastępów to słowa proroka Izajasza.
Sfinansował go w 1696 r. Żyd Eliasz Baskoffen za karę za obrazę krzyża.
Grupa rzeźb "Pietà" Emanuela Maxa z XIX w. ustawiona na miejscu Piety Jana Brokoffa z XVII w.,
która obecnie znajduje się na dziedzińcu szpitala sióstr Miłosierdzia pod Petřinem.
Grupa rzeźb Matka Boska ze śś. Dominikiem i Tomaszem z Akwinu. Jest to kopia rzeźb Matyaša B. Brauna z początku XVIII w.
Grupa rzeźb trzech świętych: Małgorzaty, Barbary i Elżbiety Jana Brokoffa i syna Ferdynanda Maximiliana.
Grupa rzeźb trzech świętych: Małgorzaty, Barbary i Elżbiety
Grupa rzeźb Matka Boska i św. Bernard z Clairvaux. Jest to kopia rzeźb Matyaša V. Jäckela z początku XVIII w.
Św. Iwo, patron prawników Matyaša B. Brauna. Jest to kopia rzeźby zamówionej przez Wydział Prawa Uniwersytetu Praskiego
na początku XVIII w. Oryginał znajduje się w lapidarium Muzeum Narodowego.
Św. Iwo Matyaša B. Brauna
Stojący przed kościołem św. Franciszka przy moście pomnik jego fundatora cesarza Karola IV. Wykonany w Dreźnie i Norymberdze
wg projektu Kristiana Rubena z Praskiej Akademii Sztuk Pięknych jest jednym z najwspanialszych pomników neogotyckich.
Widok na most ze staromiejskiej wieży mostowej
Widok na most ze staromiejskiej wieży mostowej
Staromiejska wieża mostowa
Nocny widok na staromiejską wieżę mostową
Ogólny widok mostu Karola z mostu Legii
Bibliografia:
Roman Szymański - Złota Praga
Nawigator turystyczny - Praga
Čertovka to kanał długości 740 m wypływający i wpływający do Wełtawy, przy którym stoi kilka starych zabytkowych młynów.
