Bazylika Zwiastowania NMP w Leżajsku wzniesiona została w miejscu gdzie według tradycji w 1590 roku Tomaszowi Michałce ukazała się Matka Boska. Sprawują nad nią opiekę ojcowie bernardyni. Pierwotny kościół drewniany wzniesiony został w roku 1594, zaś murowany w 1610 r. W 1608 r. do Leżajska sprowadzono bernardynów. Obecny, wczesnobarokowy kościół powstał w latach 1618-1628 z fundacji marszałka nadwornego koronnego Łukasza Opalińskiego. Budową kierował architekt włoskiego pochodzenia Antonio Pellaccini, który pracował wcześniej w Lublinie, przy współpracy Szymona Sarockiego. Wczesnobarokowe wyposażenie wnętrz kościoła i klasztoru wykonali sami bernardyni. W roku 1637 zbudowano ołtarz główny, a nieco później bogate zdobione stalle oraz ambonę. W roku 1675 kościół otoczono wysokim murem, aby chronić go przed najazdami tatarskimi. W 1670 r. uległa zniszczeniu część pierwotnych manierystycznych dekoracji sklepień kościoła. Na ich miejscu w II połowie XVII w. powstały malowidła wykonane przez lwowskich malarzy: Wojtanowskiego, Kłossowskiego, Macieja i Mateusza Millerów oraz Stanisława Stroińskiego. W latach 1891-96 przeprowadzono gruntowną konserwację świątyni. W latach 1915-17 klasztor leżajski stanowił fortecę wojsk austriackich i cel rosyjskiego ostrzału. Powstałe w tym okresie zniszczenia wojenne usunięto dopiero w 1932. W 1928 r. papież Pius XI podniósł Kościół Ojców Bernardynów do godności Bazyliki Mniejszej. Od początku swego istnienia do dziś bazylika jest ważnym centrum życia religijnego Polski południowo-wschodniej i budzi zainteresowanie pielgrzymów z całej Polski. Bazylika jest sanktuarium Matki Boskiej Pocieszenia. Kościół ma 60 metrów długości, 26 metrów szerokości i 28 metrów wysokości. Może pomieścić ok. 5 tysięcy ludzi.
Największą atrakcją bazyliki są organy będące jednym z najcenniejszych w Europie zabytków sztuki w zakresie budowy i zdobnictwa tego instrumentu. Pochodzą z II połowy XVII w. Ich twórcą w fazie początkowej przed 1680 r. był Stanisław Studziński z Przeworska. Dalszą budowę prowadził i udoskonalił je Jan Głowiński w Krakowa. Budowę ukończono w 1693 roku. Nadzwyczaj bogata dekoracja snycerska prospektu organowego wykonana została przez samych braci zakonnych. Dzięki nim wartości muzyczne zostały połączone ze wspaniałą strukturą architektoniczną. Leżajskie organy to nie jeden, lecz 3 samodzielne instrumenty - największy w nawie głównej i mniejsze w nawach bocznych - na których jednocześnie może grać 3 organistów. Co roku w sezonie letnim organizowany jest tu Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej.
Widok ogólny na bazylikę i klasztor
Nawa główna
Główny ołtarz
Główny ołtarz
Główny ołtarz
Tabernakulum
Kaplica Matki Boskiej Pocieszenia
Cudowny obraz Matki Boskiej Pocieszenia
Ołtarz Krzyża Świętego
Ołtarz w kaplicy św. Franciszka
Ołtarz św. Bernarda
Ołtarz św. Stanisława
Ołtarz św. Kazimierza
Ambona
Stalle
Stalle
Rzeźba w stallach
Rzeźba w stallach
Widok nawy głównej z prezbiterium
Widok nawy głównej z prezbiterium
Organy
Herkules walczący z Hydrą, symbolizujący walkę człowieka z wadami
Małe organy w nawie bocznej
Sklepienie iluzjonistyczne
Sklepienie iluzjonistyczne
Lokalizacja miejsca
Wyświetl większą mapę