Tum to wieś położona ok. 2,5 km od Łęczycy. Dzisiejsza nazwa wsi, a także cała jej historia od połowy XII w. wiąże się ściśle z tumem, jak dawniej zwano katedrę lub kolegiatę.
Prawdopodobnie z fundacji Kazimierza Odnowiciela w II połowie XI w. powstało tu opactwo benedyktynów pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i Świętego Aleksego. Około 1140 r. opactwo przeniesione zostało do Mogilna, zaś klasztor rozebrany, co miało zapewne związek z budową w tym miejscu kolegiaty. Arcybiskup gnieźnieński Jakub ze Żnina w 1141 r. rozpoczął na miejscu dawnego opactwa budowę zachowanej do dziś kolegiaty łęczyckiej. Inne źródła przypisują budowę monumentalnego kościoła, będącego kopią katedry wawelskiej Władysława Hermana, biskupowi Aleksandrowi z Mallonne lub księżnej Salomei, która po śmierci Krzywoustego miała swoją siedzibę w Łęczycy. Arcybiskup Janik konsekrował świątynię w 1161 r. W jej podziemiach zachowały się relikty opactwa NMP. W kolegiacie odbyło się kilkadziesiąt synodów kościelnych uznawanych za pierwsze polskie sejmy. Kościół był siedzibą arcybiskupów do XVIII w. i pozostawał pod opieką królów polskich.
W 1967 r. prymas Wyszyński i arcybiskup Wojtyła w Kolegiacie Łęczyckiej w Tumie prowadzili uroczystości kończące obchody Tysiąclecia Polski.
Wielokrotnie niszczona m.in. przez Litwinów, Tatarów i Krzyżaków oraz pożary, przebudowana w XVIII w. przez Efraima Schroegera, spłonęła w czasie walk z hitlerowcami w 1939 r. Odbudowana i przekształcona po 1947 r. wg projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza; jej obecny stan jest bardzo dobry.
W 1967 r. prymas Wyszyński i arcybiskup Wojtyła w Kolegiacie Łęczyckiej w Tumie prowadzili uroczystości kończące obchody Tysiąclecia Polski.
Wielokrotnie niszczona m.in. przez Litwinów, Tatarów i Krzyżaków oraz pożary, przebudowana w XVIII w. przez Efraima Schroegera, spłonęła w czasie walk z hitlerowcami w 1939 r. Odbudowana i przekształcona po 1947 r. wg projektu Jana Koszczyc-Witkiewicza; jej obecny stan jest bardzo dobry.
Lokalizacja miejsca
Wyświetl większą mapę
