Kontynuując moją podróż po Pradze pokażę dziś kilka ciekawych zabytków Starego Miasta. Rozpoczynam od staromiejskiej wieży mostowej, pokażę najważniejsze zabytki wokół niej, ul. Karlową i Celetną przejdę na rynek Starego Miasta, przy okazji pokazując kilka ciekawych zabytkowych domów. Pokażę ratusz i rynek z dołu i wieży ratuszowej. Następnie pokażę kilka ciekawych kościołów, Teatr Stanowy, Dom Miejski i basztę Prochową, skąd zrobię krótki wypad do żydowskiej dzielnicy Josefov i podróż zakończę przy największej sali koncertowej Pragi, Rudolfinum.
Stare Miasto to kolejne praskie miasto powstałe na niskim, bagnistym terenie na prawym brzegu Wełtawy. Prawa miejskie nadał mu król Wacław I otaczając je murem obronnym w latach 1230-1235. Od strony lądu jego długość wynosiła ok. 2 km i posiadał 13 bram. Miastem zarządzał wójt i 12 ławników powoływanych przez króla. W 1348 r. Karol IV Luksemburski lokował w sąsiedztwie Starego, dochodzące aż do Wyszehradu, Nowe Miasto, które powiększyło obszar Pragi o ponad połowę. Oba miasta konkurowały ze sobą. Przez ponad sto lat od 1382 do 1484 Stare Miasto było siedzibą królów czeskich. W miejscu gdzie obecnie znajduje się Dom Miejski stał pałac królewski. Podczas rewolucji husyckiej dochodziło dwukrotnie do łączenia i rozdzielania Starego i Nowego Miasta. Ostateczne połączenie wszystkich miast praskich w jeden organizm administracyjny nastąpiło w 1784 r. za panowania cesarza Józefa II.
Staromiejska wieża mostowa i pomnik Karola IV
Staromiejska wieża mostowa - widok od strony Starego Miasta
Rzeźby na staromiejskiej wieży mostowej. U góry śś. Wojciech i Zygmunt, w dolnym rzędzie cesarz Karol IV, tarcza z orłem cesarskim,
św. Wit i tarcza z czeskim lwem oraz król Wacław IV. Od strony mostu wieża nie posiada tak bogatej dekoracji rzeźbiarskiej.
Pomnik cesarza Karola IV na tle kościoła św. Franciszka
Teraz kilka zdjęć z wieży mostowej - kościół św. Franciszka
Kopuła kościoła św. Franciszka i wieże Klementinum, ratusza i kościoła Marii Panny przed Tynem
Zbliżenie na wieże jak wyżej
Widok z wieży mostowej w kierunku Malej Strany i Hradczan
Widok z wieży mostowej w kierunku zamku na Hradczanach i katedry św. Wita
Widok z wieży mostowej - zbliżenie na klasztor norbertanów na Strahovie
Widok z dołu na kościół św. Franciszka. Kościół powstał w latach 1679 - 1689 na miejscu wcześniejszego kościoła Ducha Świętego
zakonu Krzyżowców z czerwoną gwiazdą. Autorem projektu był znany francuski architekt J.B. Mathey.
Kościół zbudowany jest na planie krzyża greckiego z owalną nawą.
Wnętrze kościoła św. Franciszka
Główny ołtarz w kościele św. Franciszka. Autorem obrazu przedstawiającego stygmaty św.Franciszka jest śląski malarz
Jan Krzysztof Liszka, pasierb Leopolda Willmanna. W kościele tym znajdują się również inne obrazy obu artystów.
Wnętrze kopuły kościoła św. Franciszka. Autorem fresku przedstawiającego Sąd Ostateczny
jest czeski malarz barokowy, uczeń Liszki Vaclav V. Reiner.
Wnętrze kopuły kościoła św. Franciszka
Ambona w kościele św. Franciszka
Organy w kościele św. Franciszka
Nocny widok kościoła Najświętszego Zbawiciela przy placu Křižovnickim. Jest on częścią kolegium jezuickiego Klementinum
Kościół Najświętszego Zbawiciela
Górna fasada kościoła Najświętszego Zbawiciela
Wnętrze kościoła Najświętszego Zbawiciela
Katedra św. Klemensa egzarchatu apostolskiego Republiki Czeskiej Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-rusińskiego. Zaprojektowana przez Františka M. Kaňkę została wybudowana na początku XVII w. na terenie Klementinum na miejscu starszego kościoła pod tym samym wezwaniem.
Klementinum - główna praska siedziba zakonu jezuitów. Na przejętym po dominikanach terenie jezuici stworzyli duży kompleks sakralno-dydaktyczny obejmujący klasztor, kościół, bibliotekę, szkołę, teatr i drukarnię. W roku 1571 otrzymali od papieża Grzegorza XIII i cesarza Ferdynanda I zgodę na nadawanie tytułów naukowych stając się konkurencją dla Uniwersytetu Karola, w którym wówczas panowały silne wpływy husytyzmu. Klementinum stało się tym samym wyższą uczelnią.
Wieża astronomiczna. Wybudowana na początku XVIII w. na terenie Klementinum przez Františka Kaňkę,
przebudowana w połowie tegoż wieku przez Anzelma Lurago. Powstało w niej świetnie wyposażone obserwatorium astronomiczne,
które wniosło duże zasługi dla rozwoju nauki czeskiej.
Muzeum Bedřicha Smetany znajdujące się na prawo od mostu Karola nad samym brzegiem Wełtawy pod staromiejską wieżą wodociągową
Pomnik Bedřicha Smetany przed jego muzeum
Dom pod Złotą Studnią przy ul. Karlovej - obecnie hotel
Zabytkowy barokowy Dom pod Złotą Koroną przy Małym Rynku
Nowy praski ratusz na placu Marianskim wybudowany w latach 1908 - 1911 wg projektu Osvalda Polivki
Zabytkowy Dom pod Trzema Białymi Różami przy Małym Rynku. Kamienica o rodowodzie renesansowym w 1855 r.
otrzymała obecną bogatą dekorację znanego artysty Mikolaša Aleša z inicjatywy Josefa Rotta,
ówczesnego właściciela domu, w którym mieścił się pierwszy sklep żelazny na Starym Mieście.
W XIX w. dom ten zakupiło miasto i włączyło do Ratusza.
Jego właścicielem był m.in. znany architekt okresu baroku František Kaňka.
w rękach tego rodu. Obecnie
mieszczą się tu zbiory rysunku i grafiki Galerii Narodowej. Po prawej Dom pod Kamiennym Dzwonem.
26 lat po uzyskaniu zgody króla Jana Luksemburskiego na powołanie rady. Wieża ma 70 m wysokości.
Jest to budowla gotycka z dłutowym hełmem i czterema wysokimi wieżyczkami na narożach. U góry posiada galerię dostępną dla turystów.
Gotycko-renesansowe okno z herbem miasta
której autorstwo przypisuje się Peterowi Parleřowi, budowniczemu katedry św. Wita.
Udoskonalony został pod koniec tegoż wieku przez mistrza Hanusza. Dolna tarcza to kalendarz.
Górna tarcza zegarowa. Zegar pokazuje czas oraz położenie Ziemi względem Słońca, Księżyca i głównych planet. Po wybiciu pełnej godziny figurka śmierci uruchamia sygnaturkę i odwraca klepsydrę. O godz. 12 w południe odbywa się ruchomy spektakl przyciągający tłumy turystów. W górnych okienkach ukazują się apostołowie ze swymi atrybutami, oprócz Judasza, uruchamiają się figurki po obu stronach tarczy, śmierć uruchamia sygnaturkę i odwraca klepsydrę, a w górnym okienku kogut pieje ochrypłym głosem.
Dolna tarcza oroloja to kalendarz, wykonany przez znanego malarza Josefa Maneša w 1965 r. z medalionami wszystkich miesięcy w roku,
herbem Pragi pośrodku i opisem dni na dużym zewnętrznym pierścieniu. Kalendarz wykonuje pełny obrót raz w roku.
Jest to jedna z kolejnych kopii, oryginał od 1865 r. przechowywany jest w Muzeum Miasta.
Ten zabytkowy gotycki budynek wykorzystywany jest obecnie przez Galerię Miasta Pragi do organizowania koncertów i wystaw.
Kościół św. Mikołaja na Starym Mieście. Wybudowany w latach 30. XVIII w. na miejscu gotyckiego kościoła benedyktynów.
W czasach cesarza Józefa II został zamieniony na magazyn zboża. W 1871 r. przekazany został rosyjskiej cerkwi prawosławnej.
Funkcję tę pełnił do czasu gruntownej renowacji w latach 20. XX w.
Pomnik Jana Husa na tle kościoła św. Mikołaja sprawującego obecnie funkcję parafii husyckiej
Wnętrze kościoła św. Mikołaja na Starym Mieście.
Dominującą ozdobą wnętrza jest wielki kryształowy żyrandol w kształcie korony wykonany dla parafii prawosławnej.
Widok spod Ratusza na główną świątynię Starego Miasta - kościół Marii Panny przed Tynem. Mimo że nie stoi przy samym rynku, jego sylwetka dominuje na wszystkich widokach tej części miasta. Nazwa pochodzi od Tyńskiego Dworu, który stoi za kościołem. Świątynia powstała na miejscu romańskiego kościółka z XII w. Jej budowę rozpoczęto w 1350 r., a ukończono w roku 1516. Do czasów klęski pod Białą Górą była główną świątynią ruchu husyckiego.
stał kielich jako symbol kalikstynów, głównego odłamu husytyzmu.
Kościół św. Jakuba - wnętrze. Kościół powstał w XIII w. W XIV w. został przebudowany w stylu gotyckim. Obecny wygląd zawdzięcza odbudowie na przełomie XVII / XVIII w. po pożarze od uderzenia pioruna. Jest to piękny trzynawowy kościół, który słynie z dużej ilości ołtarzy - oprócz głównego ma 19 ołtarzy bocznych. Przy jego wyposażeniu pracowali wybitni artyści epoki baroku. Znajduje się tu kilkanaście obrazów słynnego czeskiego malarza okresu baroku Petra Brandla.
Kościół dominikanów św. Idziego - widok z wieży ratuszowej. Gotycki kościół z XIV w. W 1432 r. zniszczony przez pożar od pioruna został dość szybko odbudowany, ale zrekonstruowano hełm iglicowy tylko na jednej z wież. Wewnątrz posiada bogate wyposażenie barokowe. W bocznej nawie przy ołtarzu św. Wawrzyńca pochowany został wspominany wyżej znany czeski malarz epoki baroku Vaclav V. Reiner. Jest to kościół polskiej parafii w Pradze.
przez dominikanów przed heretykami, autorstwa Vaclava V. Reinera.
Teatr Stanowy - zbudowany w latach 1781 - 1783 w stylu klasycystycznym wg projektu Antona Haffeneckera we współpracy z Sebastianem Küniglem. Jego fundatorem był hrabia Franz Anton von Nostitz-Rieneck. Teatr znany jest na całym świecie z premier dwóch oper Mozarta: Don Giovanniego (29 października 1787 r.) i Łaskawości Tytusa (6 września 1791 r.) napisanej z okazji koronacji Leopolda II Habsburga na króla Czech. W teatrze tym kręcone były niektóre sceny do filmu Miloša Formana Amadeus.
Dom Miejski - wybudowany w latach 1905 - 1911 w miejscu, w którym w XIV - XV w. stał pałac królewski. Jest to najokazalsza secesyjna budowla użyteczności publicznej Pragi. Mieszczą się w nim m.in. duża sala koncertowa im. Smetany na 1500 miejsc, 5 sal recepcyjnych, restauracja, kawiarnia, sklepy. W Sali Smetany odbywa się co roku koncert inaugurujący słynny festiwal "Praska Wiosna". Przy wystroju Domu pracowało grono znakomitych czeskich artystów, w tym najbardziej znany przedstawiciel czeskiej secesji, Alfons Mucha.
Główne wejście do Miejskiego Domu
Baszta Prochowa to jedna z nielicznych pozostałości dawnych fortyfikacji miasta. Wzniesiona w II połowie XV w.
stoi na granicy Starego i Nowego Miasta. Nazwa pochodzi od przechowywanego w niej dawniej prochu strzelniczego.
Baszta Prochowa
Josefov - secesyjna kamienica "U Stare Synagogy". Graniczący ze Starym Miastem Josefov był dzielnicą żydowską, a właściwie gettem, w którym przez wieki mogli mieszkać i osiedlać się Żydzi. Nazwa dzielnicy była wyrazem wdzięczności dla cesarza Józefa II, który wydał edykt o tolerancji, przyznający Żydom więcej swobód, m.in. znoszący obowiązek wyróżniania się strojem i umożliwił im dostęp do szkół.
Josefov - Dom Obrzędowy wzniesiony w latach 1911 - 1912 w sąsiedztwie synagogi Klausowej to neoromański budynek Żydowskiego Bractwa Pogrzebowego. Członkowie tego założonego w XV w. stowarzyszenia zajmowali się m.in. organizacją pogrzebów
i działalnością charytatywną na rzecz społeczności żydowskiej.
Josefov - synagoga Staronowa. Uważana przez specjalistów za klejnot wczesnego czeskiego gotyku. Datowana na rok 1270
jest jedną z najstarszych synagog w Europie. Od początku stała się duchowym centrum praskiej społeczności żydowskiej.
Josefov - rzeźba Mojżesz Františka Bilka przy synagodze Staronowej
Josefov - synagoga Hiszpańska. Zbudowana w II połowie XIX w. na miejscu starej synagogi zw. Starą Szkołą.
Autorzy projektu Vojtech Ullmann i Josef Niklas wzorowali się na budowlach hiszpańskiej Alhambry.
Pomnik Franza Kafki autorstwa Jaroslava Rony na pograniczu Josefova i Starego Miasta
Rudolfinum jest to dom muzyki i sztuki. Wybudowany został w latach 1875 - 1884 na Starym Mieście na nadbrzeżu Wełtawy. Nazwa budynku pochodzi od arcyksięcia Rudolfa, który popełnił samobójstwo przed jego uroczystym otwarciem. Budynek składa się z dwóch części. Od frontu jest wejście do Sali Dvořaka na 1200 miejsc, w której odbywają się m.in. koncerty festiwalu "Praska Wiosna". Mieści się tu siedziba Orkiestry Filharmonii Czeskiej.
Rudolfinum - widok od strony Wełtawy. Z boku od nadbrzeża jest wejście do drugiej części budynku - dużej sali wystawowej.
Bibliografia:
Roman Szymański - Złota Praga
Nawigator Turystyczny - Praga
