voyages... voyages...: Austria - Wiedeń cesarski (część I)

czwartek, 4 października 2018

Austria - Wiedeń cesarski (część I)

W czasie pracy zawodowej zdarzało mi się wielokrotnie bywać w Wiedniu. Czasami byłem przejazdem, niekiedy jeden lub kilka dni, w czasie których udawało mi się zwiedzić wiele zabytków miasta. Moja znajomość Wiednia była jednak dość pobieżna i chaotyczna. Będąc już na emeryturze postanowiłem tam wrócić raz jeszcze, aby uporządkować moje wiadomości o tym fascynującym mieście. W czasie dwóch kilkudniowych pobytów udało mi się odwiedzić ponownie miejsca w których wcześniej byłem i poznać nowe. Nie mogę powiedzieć, że dobrze znam Wiedeń. Jest jeszcze wiele miejsc, które chciałbym zobaczyć i pogłębić znajomość tych które już widziałem.

W tym dwuczęściowym poście starałem się przedstawić jeden z ważniejszych aspektów Wiednia - miasta cesarskiego. Trudno jest bowiem oddzielić to miasto - które było stolicą jednej z najważniejszych i najdłużej panujących dynastii Europejskich, Habsburgów - od jego historii. Pokazuję tu obie rezydencje cesarskie - miejską Hofburg, letni pałac Schönbrunn oraz dwa kościoły: Augustianów, w którym odbywały się dworskie ceremonie kościelne i Kapucynów, który stał się miejscem wiecznego spoczynku przedstawicieli dynastii.

Hofburg to olbrzymi kompleks pałacowy, który powstawał na przestrzeni wieków, począwszy od czasów Babenbergów, margrabiów zarządzających Wschodnią Marchią, do czasów Franciszka Józefa I, przedostatniego cesarza z dynastii Habsbursko-Lotaryńskiej. Do upadku dynastii w roku 1918 był on rezydencją cesarską. Po jej upadku większość pomieszczeń zamieniono na muzea, a część na siedzibę instytucji państwowych i agencji międzynarodowych.

Dla przeciętnego turysty Hofburg kojarzy się z tym właśnie nowym skrzydłem, czyli Nowym Zamkiem Neue Burg,

powstałym za panowania Franciszka Józefa I, ukończonym w roku 1913. Obejmuje on szerokim łukiem Plac Bohaterów Helden Platz

Hofburg od strony Placu Bohaterów

Plac Bohaterów przed Hofburgiem. Na placu tym stoją dwa konne pomniki zasłużonych bohaterów cesarstwa: brata cesarza Franciszka II/I, arcyksięcia Karola Ludwika, który pokonał Napoleona w bitwie pod Aspern i księcia Eugeniusza Sabaudzkiego, dowódcy wojsk cesarskich, pogromcy Turków z okresu wojen po odsieczy wiedeńskiej.

Pomnik arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga

Pomnik księcia Eugeniusza Sabaudzkiego

Nowy Zamek Neue Burg - obecnie mieści się w nim kilka muzeów: Instrumentów Muzycznych, Starej Broni, Etnograficzne, Efezu
i nowoczesna czytelnia Austriackiej Biblioteki Narodowej

Nowy Zamek Neue Burg

Tak jak nie ma Londynu bez pomnika królowej Wiktorii, tak nie ma Wiednia bez pomnika cesarzowej Marii Teresy. Stoi on niedaleko Hofburga przed Muzeum Historii Sztuki Kunsthistorisches Museum. Jego autorem jest Caspar Zumbusch. Cesarzowa siedzi na tronie, gestem prawej ręki pozdrawia poddanych. Wokół wysokiego na 16 m cokołu, symbolizującego jej szesnaścioro dzieci, przedstawieni są jej główni doradcy i dowódcy wojskowi. NB. Po słynnej awanturze o sukcesję austriacką, Maria Teresa nie była koronowana na cesarzową rzymską Narodu Niemieckiego. Nosiła ten tytuł jako małżonka cesarza Franciszka Stefana. Tytuł cesarza Austrii ustanowił dopiero jej wnuk Franciszek II, który zrzekł się tytułu cesarza rzymskiego Narodu Niemieckiego i przybrał imię Franciszka I. Maria Teresa była natomiast koronowana na królową Czech i Węgier.

Pomnik cesarzowej Marii Teresy na tle Muzeum Historii Sztuki

Pomnik cesarzowej Marii Teresy

Friedrich Wilhelm von Haugwitz, jeden z doradców Marii Teresy

Widok z ulicy Kohlmarkt na starą część Hofburga zw. Michaelertrakt

Widok na Michaelertrakt z placu Michała, na którym po przeciwnej stronie zamku stoi kościół św. Michała Archanioła

Kościół św. Michała Archanioła

Brama Michalska Michaelertor prowadząca na plac/dziedziniec wewnętrzny In der Burg.

Po obu jej stronach stoją grupy rzeźb przedstawiających czyny Herkulesa.

Brama Michalska Michaelertor

Walka Herkulesa z lwami

Walka Herkulesa z Hydrą

Nieco dalej po bokach bramy znajdują się dwie przyścienne fontanny przedstawiające: Panowanie nad lądem (z prawej)

Detale fontanny Panowanie nad lądem

Fontanna z lewej strony bramy Panowanie nad morzem

Detale fontanny Panowanie nad morzem

Wnętrze kopuły. Pod nią znajduje się wejście do apartamentów cesarskich.

Wjazd na plac In der Burg

Brama Michalska od strony placu In der Burg z rzeźbami przedstawiającymi inne czyny Herkulesa

Brama Michalska od strony placu In der Burg

Brama Kancelarii Państwa

Na środku placu stoi pomnik z brązu cesarza Franciszka II/I w stroju cesarza rzymskiego (autor Pompeo Marchesi).

Po prawej stronie pomnika mieści się skrzydło Kancelarii Państwa, z tyłu - pałac Amalienburg

Pomnik cesarza Franciszka II/I na tle pałacu Amalienburg. Jego nazwa pochodzi od żony cesarza Franciszka I (nie tego z pomnika, lecz syna i następcy Leopolda I) Amalii Welf, która mieszkała tam po śmierci męża. W XIX w. znajdowały się w nim apartamenty Elżbiety Bawarskiej Sissi, żony Franciszka Józefa I obecnie zamienione na muzeum.

Wiedeńska dorożka na placu In der Burg

Pomnik cesarza Franciszka II/I z bliska

Pomnik cesarza Franciszka II/I na tle skrzydła Kancelarii Państwa. Na piętrze znajdują się apartamenty cesarskie Franciszka Józefa I.
Obowiązuje w nich zakaz fotografowania.

Plac Józefa Josefsplatz pośrodku którego stoi konny pomnik z brązu cesarza Józefa II. To jeden z najładniejszych placów barokowych Wiednia. Pomnik cesarza autorstwa Antona Zaunera, wzorowany na rzymskim pomniku Marka Aureliusza, ufundowany został przez jego następcę i bratanka - Franciszka II/I (tego z poprzedniego dziedzińca).

Pomnik cesarza Józefa II

Pomnik Józefa II stoi na tle wspaniałego gmachu Austriackiej Biblioteki Narodowej

Sala Reprezentacyjna Prunksaal Austriackiej Biblioteki Narodowej. Uchodzi ona za najpiękniejszą zabytkową salę biblioteczną Europy.

Wybudowana została przez Josefa E. Fischera von Erlach wg projektu jego ojca Johanna Berharda.

Sala Reprezentacyjna Prunksaal Austriackiej Biblioteki Narodowej, pośrodku której stoi pomnik Karola VI w stroju cesarza rzymskiego

Sala Reprezentacyjna Prunksaal Austriackiej Biblioteki Narodowej

Wspaniały plafon Sali Reprezentacyjnej Austriackiej Biblioteki Narodowej autorstwa Daniela Grana

Plafon Sali Reprezentacyjnej Austriackiej Biblioteki Narodowej

Pomnik Karola VI w stroju cesarza rzymskiego

W sali tej znajdują się również posągi innych cesarzy, jak np. ten pomnik Leopolda I

Z Placu Józefa znajduje się wejście do kościoła Augustianów, który był kościołem dworskim. Odbyło się w nim wiele uroczystości kościelnych takich jak: chrzty dzieci cesarskich, śluby i pogrzeby. Tu odbył się m.in. ślub per procura Napoleona I z Marią Ludwiką (Napoleona zastępował arcyksiążę Karol Ludwik), czy ślub Franciszka Józefa I z Elżbietą Bawarską Sissi. W kościele tym odśpiewane zostało uroczyste Te Deum po zwycięstwie wiedeńskim nad Turkami z udziałem polskiego króla Jana III Sobieskiego.

Kościół Augustianów - główny ołtarz

Kościół Augustianów - ołtarz św. Augustyna

Kościół Augustianów - pomnik arcyksiężnej Marii Krystyny, ulubionej córki cesarzowej Marii Teresy i żony Alberta Sasko-Cieszyńskiego Wettyna, syna polskiego króla Augusta III Sasa. Po śmierci ukochanej żony Albert zamówił ten oto piękny pomnik u znanego włoskiego rzeźbiarza Antonia Canovy. Małżeństwo nie miało dzieci i adoptowało arcyksięcia Karola Ludwika, który odziedziczył cały majątek Alberta, m.in. Księstwo Cieszyńskie. Karol nabył również dobra żywieckie dając początek polskiej linii Habsburgów. W krypcie kościoła znajdują się 54 srebrne urny z sercami Habsburgów.

Galeria Albertina, z tyłu widoczna wieża kościoła Augustianów. Pałac znajdujący się przy Augustinerstrasse za życia Marii Krystyny i Alberta był ich rezydencją. Po śmierci księcia przekształcony został na galerię rysunków i grafiki, które Albert zgromadził w czasie swojego życia. Stale powiększana do naszych czasów, posiada największą na świecie kolekcję tego typu dzieł, obejmującą ponad 44 000 rysunków i milion sztychów i litografii, m.in. tak znanych artystów jak Dürer, Rubens, Rafael. Przed wąskim frontonem pałacu na pozostałościach baszty Augustiańskiej stoi konny pomnik księcia Alberta.

Pomnik księcia Alberta Wettyna autorstwa Caspara Zumbuscha

Pomnik księcia Alberta Wettyna

Widok pałacu Schönbrunn od frontu

Letnia rezydencja Habsburgów pałac Schönbrunn znajduje się na dawnych terenach łowieckich pod Wiedniem gdzie polowali cesarze. Maksymilian II wybudował tu pierwszy pałacyk myśliwski. Gdy cesarz Maciej odkrył w pobliżu źródełko, miejsce to od słów Schöner Brunnen zaczęto w skrócie nazywać Schönbrunn. Pałac był wielokrotnie przebudowywany, m.in. po zniszczeniach przez Turków. Jego ostateczny kształt powstał za czasów cesarzowej Marii Teresy wg projektu dworskiego architekta Nicolausa Pacassiego. Przy pałacu powstał wspaniały rozległy park i ogród francuski. Cały teren parku i pałacu zajmuje powierzchnię blisko 1,8 km kwadratowych. Była to ulubiona siedziba kilku cesarzy, m.in. Marii Teresy, która spędziła w nim końcowe lata życia i w nim zmarła, Franciszka Józefa I, który również tam zmarł, ostatniego cesarza Karola I i Napoleona Bonaparte, który podczas pobytu w Wiedniu miał w nim swą rezydencję. Pałac ma wspaniałe wnętrza, w których obowiązuje zakaz fotografowania.

Pałac Schönbrunn - przed frontem pałacu znajdują się 2 fontanny z rzeźbami symbolizującymi rzeki Austrii

Widok pałacu Schönbrunn od frontu

Widok pałacu Schönbrunn od tyłu. Obie fasady są bardzo podobne.

Widok pałacu Schönbrunn od strony ogrodów francuskich

Pałac Schönbrunn od strony ogrodów francuskich -
szeroką aleję ogrodów francuskich od parku oddzielają strzyżone szpalery drzew z rzeźbami postaci mitologicznych i herosów

Z ogrodów francuskich roztacza się wspaniały widok na fontannę Neptuna

i wznoszący się tarasowo park zwieńczony gloriettą na szczycie wzgórza

Widok z ogrodów francuskich na gloriettę i fontannę Neptuna

Fontanna Neptuna

Widok z tyłu fontanny na postać Neptuna i Tetydy, która prosi boga mórz o pomyślność dla syna Achillesa w żeglowaniu na wyprawę pod Troją

Widok z tyłu fontanny na hippokampa trzymanego przez trytona

Widok na pałac zza fontanny

Glorietta to szeroki pawilon ogrodowy znajdujący się na szczycie niewielkiego wzgórza 60 m powyżej pałacu.

Powstała w 1775 r. jako ostatnia budowla pałacowa, wg projektu dworskiego architekta Johann Ferdinanda Hitzendorfa von Hohenberga.

Glorietta z bliska

Kryty pawilon glorietty, w którym znajduje się kawiarnia

Napis na frontonie glorietty Josepho II Avgvsto et Maria Theresia Avgvsta Imperantib. Erect 1775 (wzniesiono podczas panowania cesarza Józefa II i cesarzowej Marii Teresy 1775). Jest to swego rodzaju pomnik sprawiedliwej wojny (najpierw wojny o sukcesję austriacką, później wojny siedmioletniej), która doprowadziła do pokoju.