niedziela, 21 maja 2017

Tokio - chram Kanda-myōjin

Kanda-myōjin, to jeden z najstarszych i najważniejszych chramów shinto na terenie Tokio; znajduje się w bogatej dzielnicy rezydencyjnej Chiyoda. Powstał w roku 730 w wiosce rybackiej Shibasaki, leżącej w obrębie Edo (pierwotna nazwa stolicy Japonii Tokio). W roku 1603, w związku z rozbudową zamku Edo,  został przeniesiony do dzielnicy Kanda, a następnie w 1616 na obecne miejsce - na niewielkie wzgórze niedaleko dzielnicy Akihabara. W przeszłości był wielokrotnie odbudowywany po nawiedzających Edo pożarach i trzęsieniach ziemi. Po trzęsieniu ziemi w 1923 r. został odbudowany w roku 1934 z betonu. Pozwoliło mu to przetrwać bombardowania Tokio podczas II wojny światowej. Od początku istnienia, chram ten jest bardzo ważnym sanktuarium dla wszystkich warstw społecznych Japonii. Poświęcony jest trzem najważniejszym bóstwom shinto (kami): Daikoku, Ebisu i Taira no Masakado. Ponieważ dwa pierwsze z nich są bóstwami dobrobytu, bogactwa i szczęścia, chram cieszy się szczególną popularnością u przedsiębiorców i biznesmenów, którzy przychodzą tu modlić się o pomyślność w interesach. Pamiętam, że za każdym pobytem w chramie widziałem eleganckich panów podjeżdżających wspaniałymi czarnymi limuzynami. 
W nieparzyste lata ok. 15 maja odbywa się wielkie święto (festiwal) Kanda połączone z przemarszem okolicznymi ulicami barwnego korowodu z udziałem ozdobnych lektyk przypominających kaplice (mikoshi). Ponadto w styczniu każdego roku obchodzone jest święto Daikoku. W uroczystościach tych udział biorą tłumy Japończyków, nie tylko mieszkańców Tokio. 

Torii i brama do chramu Kanda-myōjin

Niezwykle kolorowa i ozdobna brama do chramu Kanda-myōjin

Brama do chramu Kanda-myōjin

Brama do chramu Kanda-myōjin

Element dekoracyjny na bramie chramu

Element dekoracyjny na bramie chramu

Głowy lwów na bramie chramu

Głowy lwów na bramie chramu

Widok przez bramę na główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Główny pawilon chramu Kanda-myōjin

Posąg lwa przed chramem

Posąg lwa przed chramem

Boczny pawilon chramu Kanda-myōjin

Boczny pawilon chramu Kanda-myōjin

Dachy chramu Kanda-myōjin
 
Lewy boczny pawilon chramu Kanda-myōjin

Wnętrze głównego pawilonu chramu Kanda-myōjin

Biuro informacji i sklep z pamiątkami i przedmiotami kultu

Stojak do zawieszania próśb i modlitw

Boczna kaplica chramu Kanda-myōjin

Pomieszczenie do przechowywania lektyk na święto (festiwal) Kanda

Posąg bóstwa bogactwa Daikoku (to uśmiechnięta postać siedząca na workach ryżu)

Kamienna latarnia i posąg Daikoku

Posąg Daikoku w otoczeniu kamiennych latarni i stojaków z karteczkami z prośbami i modlitwami

Naprzeciwko chramu Kanda-myōjin, po drugiej stronie ulicy w dużym parku znajduje się szkoła rzemiosł Yushima. 
Obecnie w pawilonie tym odbywają się warsztaty i wystawy plastyczne.

Pomnik Konfucjusza w parku przy szkole rzemiosł Yushima 

piątek, 19 maja 2017

Francja - Nevers

Nevers to stare zabytkowe średniej wielkości miasto leżące w Burgundii nad Loarą. Historycznie było stolicą hrabstwa, a następnie księstwa Nivernais. W związku z tym miastem chciałbym nawiązać do mojego poprzedniego posta dot. Lourdes. Wspomniałem w nim, że św. Bernadetta Soubirous, która w 1858 roku doświadczyła objawień Matki Boskiej, sześć lat później, za namową miejscowego biskupa, zdecydowała się na zawsze opuścić rodzinny dom i wyjechać do odległego o 800 km na północ Nevers, by wstąpić do klasztoru sióstr miłosierdzia. Wstępując do klasztoru przybrała imię Marie Bernard. Służyła 13 lat jako zwykła zakonnica, spędzając czas na modlitwie i wykonując pokornie zlecone jej prace. Zmarła w wieku 35 lat na gruźlicę. Jej śmierć wywołała niespotykaną falę pielgrzymów, którzy przybywali do Nevers. W trakcie rozpoczętego procesu beatyfikacyjnego jej ciało było trzykrotnie ekshumowane - pierwszy raz po 30, ostatni - po 46 latach od śmierci. Ciało okazało się nienaruszone, mimo że na skutek wilgoci habit był zmurszały, a metalowe części różańca i krzyża profesyjnego zardzewiałe. Po ostatniej ekshumacji, po odpowiednim przygotowaniu, ciało zostało złożone do pozłacanego przeszklonego sarkofagu i wystawione na widok publiczny w kościele klasztornym, w kaplicy po prawej stronie ołtarza, gdzie można je oglądać do dziś. Jej widok, jakby uśpionej młodej zakonnicy, nie przestaje zadziwiać przybywających tam wiernych i turystów, dając wiele do myślenia o życiu, przemijaniu, wierze, zjawiskach nadprzyrodzonych. W 1933 r. Bernadetta została kanonizowana.  
Innym powodem mojego zainteresowania Nevers są polskie ślady. W tutejszym pałacu książęcym urodziła się i stąd przyjechała do Polski nasza królowa, małżonka dwóch ostatnich królów z dynastii Wazów - Ludwika Maria Gonzaga. Wraz z jej dworem przyjechała druga znana postać - Maria Kazimiera d'Arquien, przyszła żona Jana III Sobieskiego, królowa Polski. Plac przy którym stoi zamek nosi nazwę Placu Królowych Polski (Place des reines de Pologne).
W Nevers byłem kilka razy bardzo krótko i zamieszczam tu parę migawek, które udało mi się zrobić w przerwie między wykonywaniem obowiązków służbowych. 

Sanktuarium św. Bernadetty - skromne jak postać samej Świętej: małe muzeum-sala pamięci, sklep z pamiątkami, jej pomnik w stroju zakonnym i kościół klasztorny z kaplicą z jej sarkofagiem 

W tej małej kaplicy przy kościele klasztornym spoczywa św. Bernadetta w szklanym sarkofagu. W kaplicy obowiązuje zakaz fotografowania.

Figura Świętej na terenie sanktuarium

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - zbudowana w XI wieku, później przebudowywana do XVI wieku, stąd łączy wiele stylów architektonicznych od nadreńskiego romanizmu do gotyku

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette od strony absydy

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - absyda pierwszej katedry w stylu romańskim

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - nawa główna

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - prezbiterium i ołtarz

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - nawa główna
 
Charakterystyczna dla tamtejszej zabudowy kamienica w centrum historycznym

Uważany za jeden z pierwszych zamków nad Loarą, pałac książęcy w Nevers został zbudowany w XV w. na wysokim brzegu Loary dla Jeana de Clamecy, hrabiego Nevers. Następnie w XVI w. był przebudowany i upiększany przez kolejnych właścicieli: Clèves i Gonzagów. Dodano m. in. 2 wieże od strony ogrodu i paradną zewnętrzną klatkę schodową w środkowej części pałacu. Jest to wspaniała budowla renesansowa z 4 narożnymi wieżami i fasadą wychodzącą na ogród otwarty w stronę Loary. Obecnie ogród ten zamieniony w szeroki deptak nosi nazwę Placu Republiki. Na parterze pałacu znajduje się ekspozycja dot. historii miasta, część pomieszczeń wykorzystywana jest przez sąsiadujące z nim merostwo, biuro informacji i na sale wystawowe. W tym pałacu urodziła się i rezydowała nasza przyszła królowa Ludwika Maria Gonzaga.

Justus van Egmont - Portret Ludwiki Marii Gonzagi [ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie]
Ludwika Maria Gonzaga pochodzi z francuskiej linii znanego włoskiego rodu książęcego Gonzagów. Założył ją Lodovico Gonzaga (1539-1595), włoski książę Mantui, który w młodości został wysłany do Francji, gdzie wychowywał się na królewskim dworze Walezjuszy. Zdobył znaczącą pozycję na dworze i zrobił karierę wojskową; wsławił się m.in. w wojnach religijnych z hugenotami. Poślubił Henriette de Clèves, dziedziczkę księstwa Nevers, dając początek linii Gonzagues-Nevers. Nasza królowa Ludwika Maria, żona Władysława IV i Jana Kazimierza była jego wnuczką. Rodzicami jej byli:  syn Ludovica, Karol I Gonzaga i Katarzyna Lotaryńska.

Malarz nieokreślony - portret Ludwiki Marii Gonzagi 
[ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie]

Nieokreślony malarz francuski - Portret Marii Kazimiery d'Arquien 
[ze zbiorów Muzeum w Wilanowie]

Nieokreślony malarz - portret królowej Marii Kazimiery Sobieskiej 
[ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie]

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers - paradna klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - płaskorzeźby na klatce schodowej

Pałac książęcy w Nevers - teatr dworski

Pałac książęcy w Nevers - widok z boku

Pałac książęcy w Nevers - od lewej do prawej: merostwo, pałac i teatr dworski

Merostwo

Kaplica Sainte-Marie to jedyna budowla zachowana po klasztorze wizytek. Zakon  ten powstał w Nevers za czasów Karola I Gonzagi i przy jego wsparciu finansowym. Tę wspaniałą kaplicę barokową ufundowała jego córka, nasza przyszła królowa Ludwika Maria. [N.B. Królowa na chrzcie otrzymała imiona Maria Ludwika, jednakże po przyjeździe do Polski zmieniała ich kolejność na Ludwika Maria, aby nie kojarzono jej z imieniem Maria, ponieważ w ówczesnej Polsce uważano, że imienia Maria nie godzi się nadawać dzieciom, gdyż jest ono zastrzeżone dla Matki Boskiej]. Po wstąpieniu na polski tron królowa sprowadziła zakon wizytek do Warszawy i hojnie go wspierała. 

Kaplica Sainte Marie w Nevers

Fasada kaplicy Sainte-Marie w Nevers