Francja - Nevers

Nevers to stare zabytkowe średniej wielkości miasto leżące w Burgundii nad Loarą. Historycznie było stolicą hrabstwa, a następnie księstwa Nivernais. W związku z tym miastem chciałbym nawiązać do mojego poprzedniego posta dot. Lourdes. Wspomniałem w nim, że św. Bernadetta Soubirous, która w 1858 roku doświadczyła objawień Matki Boskiej, sześć lat później, za namową miejscowego biskupa, zdecydowała się na zawsze opuścić rodzinny dom i wyjechać do odległego o 800 km na północ Nevers, by wstąpić do klasztoru sióstr miłosierdzia. Wstępując do klasztoru przybrała imię Marie Bernard. Służyła 13 lat jako zwykła zakonnica, spędzając czas na modlitwie i wykonując pokornie zlecone jej prace. Zmarła w wieku 35 lat na gruźlicę. Jej śmierć wywołała niespotykaną falę pielgrzymów, którzy przybywali do Nevers. W trakcie rozpoczętego procesu beatyfikacyjnego jej ciało było trzykrotnie ekshumowane - pierwszy raz po 30, ostatni - po 46 latach od śmierci. Ciało okazało się nienaruszone, mimo że na skutek wilgoci habit był zmurszały, a metalowe części różańca i krzyża profesyjnego zardzewiałe. Po ostatniej ekshumacji, po odpowiednim przygotowaniu, ciało zostało złożone do pozłacanego przeszklonego sarkofagu i wystawione na widok publiczny w kościele klasztornym, w kaplicy po prawej stronie ołtarza, gdzie można je oglądać do dziś. Jej widok, jakby uśpionej młodej zakonnicy, nie przestaje zadziwiać przybywających tam wiernych i turystów, dając wiele do myślenia o życiu, przemijaniu, wierze, zjawiskach nadprzyrodzonych. W 1933 r. Bernadetta została kanonizowana.  

Innym powodem mojego zainteresowania Nevers są polskie ślady. W tutejszym pałacu książęcym urodziła się i stąd przyjechała do Polski nasza królowa, małżonka dwóch ostatnich królów z dynastii Wazów - Ludwika Maria Gonzaga. Wraz z jej dworem przyjechała druga znana postać - Maria Kazimiera d'Arquien, przyszła żona Jana III Sobieskiego, królowa Polski. Plac przy którym stoi zamek nosi nazwę Placu Królowych Polski (Place des reines de Pologne).

W Nevers byłem kilka razy bardzo krótko i zamieszczam tu parę migawek, które udało mi się zrobić w przerwie między wykonywaniem obowiązków służbowych. 

Sanktuarium św. Bernadetty - skromne jak postać samej Świętej: małe muzeum-sala pamięci, sklep z pamiątkami, jej pomnik w stroju zakonnym i kościół klasztorny z kaplicą z jej sarkofagiem 

W tej małej kaplicy przy kościele klasztornym spoczywa św. Bernadetta w szklanym sarkofagu. W kaplicy obowiązuje zakaz fotografowania.

Figura Świętej na terenie sanktuarium

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - zbudowana w XI wieku, później przebudowywana do XVI wieku, stąd łączy wiele stylów architektonicznych od nadreńskiego romanizmu do gotyku

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette od strony absydy

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - absyda pierwszej katedry w stylu romańskim

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - nawa główna

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - prezbiterium i ołtarz

Katedra Saint-Cyr et Sainte-Juliette - nawa główna

 

Charakterystyczna dla tamtejszej zabudowy kamienica w centrum historycznym

Uważany za jeden z pierwszych zamków nad Loarą, pałac książęcy w Nevers został zbudowany w XV w. na wysokim brzegu Loary dla Jeana de Clamecy, hrabiego Nevers. Następnie w XVI w. był przebudowany i upiększany przez kolejnych właścicieli: Clèves i Gonzagów. Dodano m. in. 2 wieże od strony ogrodu i paradną zewnętrzną klatkę schodową w środkowej części pałacu. Jest to wspaniała budowla renesansowa z 4 narożnymi wieżami i fasadą wychodzącą na ogród otwarty w stronę Loary. Obecnie ogród ten zamieniony w szeroki deptak nosi nazwę Placu Republiki. Na parterze pałacu znajduje się ekspozycja dot. historii miasta, część pomieszczeń wykorzystywana jest przez sąsiadujące z nim merostwo, biuro informacji i na sale wystawowe. W tym pałacu urodziła się i rezydowała nasza przyszła królowa Ludwika Maria Gonzaga.

Justus van Egmont - Portret Ludwiki Marii Gonzagi [ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie]

Ludwika Maria Gonzaga pochodzi z francuskiej linii znanego włoskiego rodu książęcego Gonzagów. Założył ją Lodovico Gonzaga (1539-1595), włoski książę Mantui, który w młodości został wysłany do Francji, gdzie wychowywał się na królewskim dworze Walezjuszy. Zdobył znaczącą pozycję na dworze i zrobił karierę wojskową; wsławił się m.in. w wojnach religijnych z hugenotami. Poślubił Henriette de Clèves, dziedziczkę księstwa Nevers, dając początek linii Gonzagues-Nevers. Nasza królowa Ludwika Maria, żona Władysława IV i Jana Kazimierza była jego wnuczką. Rodzicami jej byli:  syn Ludovica, Karol I Gonzaga i Katarzyna Lotaryńska.

Malarz nieokreślony - portret Ludwiki Marii Gonzagi 

[ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie]

Nieokreślony malarz francuski - Portret Marii Kazimiery d'Arquien 

[ze zbiorów Muzeum w Wilanowie]

Nieokreślony malarz - portret królowej Marii Kazimiery Sobieskiej 

[ze zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie]

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers

Pałac książęcy w Nevers - paradna klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - klatka schodowa

Pałac książęcy w Nevers - płaskorzeźby na klatce schodowej

Pałac książęcy w Nevers - teatr dworski

Pałac książęcy w Nevers - widok z boku

Pałac książęcy w Nevers - od lewej do prawej: merostwo, pałac i teatr dworski

Merostwo

Kaplica Sainte-Marie to jedyna budowla zachowana po klasztorze wizytek. Zakon  ten powstał w Nevers za czasów Karola I Gonzagi i przy jego wsparciu finansowym. Tę wspaniałą kaplicę barokową ufundowała jego córka, nasza przyszła królowa Ludwika Maria. [N.B. Królowa na chrzcie otrzymała imiona Maria Ludwika, jednakże po przyjeździe do Polski zmieniała ich kolejność na Ludwika Maria, aby nie kojarzono jej z imieniem Maria, ponieważ w ówczesnej Polsce uważano, że imienia Maria nie godzi się nadawać dzieciom, gdyż jest ono zastrzeżone dla Matki Boskiej]. Po wstąpieniu na polski tron królowa sprowadziła zakon wizytek do Warszawy i hojnie go wspierała. 

Kaplica Sainte Marie w Nevers

Fasada kaplicy Sainte-Marie w Nevers